Balk en splinter

Het verhaal van de Here Jezus over de balk en de splinter lijkt te zeggen dat we niet mogen oordelen. Als we beter kijken, merken we echter dat het verhaal verder gaat.

3 Waarom ziet u wel de splinter in het oog van uw broeder, maar merkt u de balk in uw eigen oog niet op? 4 Of, hoe zult u tegen uw broeder zeggen: Laat toe dat ik de splinter uit uw oog haal; en zie, er is een balk in uw eigen oog? 5 Huichelaar, haal eerst de balk uit uw oog en dan zult u goed kunnen zien om de splinter uit het oog van uw broeder te halen.

Matteüs 7:3-5 (HSV)

Deze woorden van de Heer staan direct na een oproep om niet te oordelen (7:2). En hier gaat het verder.

Goed zicht op jezelf

Wanneer we menen iets te zien bij een ander, waarbij we zouden willen helpen, dan moeten we allereerst goed zicht hebben op onze eigen situatie. We moeten onszelf beoordelen en de juiste conclusie trekken. Neem het voorbeeld van een huisvrouw. Zij bekijkt haar huis om te zien wat er gedaan moet worden, beoordeelt dit en komt tot een conclusie. Dan gaat ze aan het werk.

Zo moeten wij, onder leiding van de Heilige Geest, ons eigen leven beoordelen. Is daar iets niet in orde? Is er iets dat ons van God afbrengt, of dat moet worden opgeruimd? Wanneer we dit hebben aangepakt, kan God ons gebruiken om anderen te helpen.

Het voordeel van de balk

Een balk is groter dan een splinter. Wie de balk in zijn eigen oog niet opmerkt, mag niets zeggen over iemand met een splinter. Dan ben je een huichelaar (vers 5). Wie de balk bij zichzelf opmerkt maar er niets aan doet, heeft ook geen recht van spreken.

Een balk is niet alleen groter en goed zichtbaar (we kunnen het dus weten), maar ook makkelijker op te ruimen. Het is onze verantwoordelijkheid om God te vragen ons te wijzen op een weg in ons hart, die ons misschien van Hem vandaan leidt (Psalm 139:23 en 24).

Het is bemoedigend om te zien, dat de Heer spreekt over een balk. Als we zouden moeten wachten tot alle splinters en stofjes uit ons eigen leven zijn opgeruimd, zouden we ontmoedigd kunnen raken. God werkt ook aan die splintertjes, maar we zijn al bruikbaar voor Hem, wanneer we zelf nog niet volmaakt zijn.

Goed zicht op de ander

Daar waar in Matteüs 7:1 en 2 staat dat we niet mogen oordelen, staat hier (in vers 5) dat we de splinter uit het oog van onze broer mogen halen. Dit kan echter pas, wanneer we zelf goed zicht hebben.

We hebben elkaar nodig, ook als het gaat om groeien, vermanen en elkaar ergens op wijzen (vergelijk Matteüs 18:15 en verder). Maar let op, zegt de Here Jezus, onderzoek eerst jezelf en ruim zaken op. Daarna kun je door God gebruikt worden voor een broer of zus.

Bijbelboek: Matteüs Trefwoorden: Heilige geest, Hulp, Oordeel, Zonden, Zuiver