Wat is wijsheid

Wanneer iemand, die bekend staat om zijn wijsheid, een hele domme zet doet, valt dat extra op. Soms heeft die fout grote gevolgen, juist omdat de persoon die zoveel wijsheid bezat zoveel verantwoordelijkheid was toevertrouwd.

In het leven van Salomo leren we over drie vormen van wijsheid.

5 Die nacht verscheen de HEER hem daar in een droom. 'Vraag wat je wilt,' zei God, 'ik zal het je geven.' 6 Salomo antwoordde: 'U bent uw dienaar, mijn vader David, altijd goedgezind geweest, omdat hij u trouw toegewijd was en steeds eerlijk en oprecht was tegenover u. U hebt hem een grote gunst bewezen door hem een zoon te geven die nu op zijn troon zit. 7 U, HEER, mijn God, hebt mij als opvolger van mijn vader David als koning aangesteld. Maar ik ben nog zo jong en ik heb geen ervaring. 8 Ik sta nu voor de taak uw uitverkoren volk te leiden, een volk zo talrijk dat het niet te tellen is. 9 Schenk uw dienaar een opmerkzame geest, zodat ik uw volk kan besturen en onderscheid kan maken tussen goed en kwaad. Want hoe zou ik anders recht kunnen spreken over dit immense volk van u?' 10 Het beviel de Heer dat Salomo juist hierom vroeg, 11 en hij zei tegen hem: 'Omdat je hierom vraagt - niet om een lang leven of grote rijkdom of de dood van je vijanden, maar om het vermogen om te luisteren en te onderscheiden tussen recht en onrecht - 12 zal ik je wens vervullen. Ik zal je zo veel wijsheid en onderscheidingsvermogen schenken dat je iedereen vóór jou en na jou overtreft. 13 Ook waar je niet om gevraagd hebt zal ik je geven: zo veel rijkdom en roem dat geen enkele andere koning je tijdens je leven zal evenaren. 14 En als je mij gehoorzaamt en je houdt aan mijn bepalingen en geboden, zoals je vader David dat deed, zal ik je een lang leven schenken.'

1 Koningen 3:5-14 (NBV)

Salomo maakt een wijze keuze

Salomo krijgt de vraag die we allemaal wel zouden willen horen: "Vraag wat je wilt, en Ik zal het geven". Salomo had kunnen vragen om rijkdom, macht en gezondheid. In plaats daarvan denkt Salomo aan het volk, waarvoor hij verantwoordelijk is. Daarom vraagt hij om wijsheid, om een opmerkzame geest zodat hij het volk kan besturen en het verschil kent tussen goed en kwaad (vers 9). Deze keus maakte Salomo voordat God hem die vraag stelde. Zijn keus en zijn antwoord is wijs.

Deze wijsheid heeft te maken met het gericht zijn op anderen. Zijn prioriteiten liggen niet bij zichzelf, eigen voorspoed en rijkdom, maar bij dat van het volk waarvoor hij verantwoordelijk is.

Bezitten wij die wijsheid? Is onze blik voldoende op anderen gericht dat onze eigen zaakjes in het juiste licht staan en niet teveel gewicht hebben?

Salomo gebruikt Gods wijsheid

God is heel blij met dit antwoord van Salomo (vers 10). Daarom geeft God Salomo wat hij vraagt. Salomo zal wijsheid van God ontvangen die de wijsheid van alle mensen voor en na hem zullen overtreffen (vers 12). Deze wijsheid is bovennatuurlijk. God geeft die wijsheid aan Salomo als antwoord op zijn gebed.

Ook voor ons is die wijsheid van God in ons leven beschikbaar. In Jakobus 1:5 staat dat we altijd om wijsheid mogen vragen. God zal wijsheid geven zonder voorbehoud en zonder verwijt. Maak gebruik van deze wijsheid. We hoeven niet alle beslissingen alleen te nemen. Wanneer we God vragen ontvangen we wijsheid van boven, zoals Zijn Woord beloofd.

Salomo en de enige bron van wijsheid

De derde les over de wijsheid van Salomo is een trieste les. Het is tegelijkertijd een ernstige waarschuwing. Echte wijsheid begint bij het kennen van God en het gehoorzamen van Zijn Woord. In onze Bijbelpassage lezen we dat God meteen een voorwaarde stelde aan Salomo (vers 14). God heeft Salomo ook verboden om afgoden te dienen. Wanneer Salomo dit later toch doet, wordt God boos en neemt het koninkrijk van Salomo af. Salomo heeft deze bron van wijsheid verlaten.

Op vele plaatsen in de Bijbel staat het (Job 28:28, Psalm 111:10 en bijvoorbeeld Spreuken 1:7): Het begin van wijsheid is ontzag voor de HEER. Wanneer we ontzag voor de Heer hebben, Hem gehoorzamen, Zijn wil proberen te doen, dan zullen we groeien in wijsheid. Met deze wijsheid kunnen we tot zegen zijn van vele mensen, tot eer van God.

Laten we dus wijs zijn. Allereerst door niet alleen te leven voor onszelf. Vervolgens door God om wijsheid te vragen en deze in te zetten. Tot slot door vol ontzag voor God gehoorzaam te blijven en  te ontvangen uit die Bron van Wijsheid.

Bijbelboek: 1 Koningen Trefwoorden: Gehoorzaamheid, Gods wil, Verstandig, Wijsheid